تولد دوباره زاگرس

الگوی نجات بخش الگن

این جستار بنا دارد موجب آشنایی شما با نقش الگن در احیای جنگل های زاگرس و فعالیت های ایفا در این زمینه باشد.

شاید بخشی از این اطلاعات باعث آگاهی و امیدواری‌تان نسبت به آینده ایران عزیز بشود و بتواند شما را در ایجاد اثری خردمند و طبیعت دوستانه سهیم کند.

الگن کجاست؟

الگن روستایی از توابع شهرستان کهگیلویه در استان کهگیلویه و بویر احمد ایران است.

جمعیت این روستا در حدود هزار نفر بوده که اندازه نیمی از این جمعیت به شهرستان های مجاور مهاجرت کرده اند. الگن به لحاظ موقعیت جغرافیایی جزو روستا های حاشیه زاگرس محسوب می شود و آب و هوای مطبوع و مناسبی دارد. روستایی توریستی که غالب مردم کشاورز هستند و دامداری نیز رواج دارد. وضعیت استقرار روستا نیز به گونه ای است که هسته‌ی سکونتی روستا از چهار طرف به ارتفاعات و اراضی زراعی محدود شده و از طرفی روستا در ارتفاعات کوه سیاه قرار دارد.

الگن و محیط زیست

حفظ محیط زیست و به تبع آن جنگل های زاگرس نقش بسیار مهمی در سلامت آینده همه ما دارد اما متاسفانه در چند دهه اخیر به دلایل مختلفی بقاء این جنگل ها در معرض خطرات و تهدیدات گوناگونی قرار گرفته است.(چرا حفظ جنگل های زاگرس مهم است؟)

این جنگل ها چراگاه اصلی دام محسوب می شوند و یکی از این مشکلات، چرای بی رویه و بیش از توان مراتع است که مانع رشد و زادآوری گونه های علفی و گیاهی مختلفی خواهد شد.
به همین دلیل جنگل ها حتی توان احیاء خود را ندارند و رفته رفته به سمت پیری خواهند رفت!
همانطور که اشاره کردیم الگن از روستا های حاشیه زاگرس محسوب می شود و مانند سایر روستا های دامنه زاگرس ارتباطی تنگاتنگ با حفظ یا نابودی این جنگل ها دارد. (روستا ها چه نقشی در حفظ یا نابودی محیط زیست دارند؟) جامعه ای کوچک در بطن معضلی مهم! اما جالب است بدانید چگونه از همین موقعیت جغرافیایی کوچک الگویی مهم و حیاتی به وسعت میلیون ها هکتار برخاسته و می تواند امید بخش و اثرگذار باشد.

الگن و کارگردانی طبیعت

از نظر کارشناسان محیط زیست اگر بتوان به کمک جامعهٔ محلی امکان چرای دام و دستورزی های انسانی را محدود کرد، طبیعت فرصت احیاء و بازآوری مجددش را بدست خواهد آورد.

این کار در نگاه اول با توجه به وسعت جنگل ها و ازدیاد جمعیت غیر قابل ممکن تصور می شود اما در منطقه‌ی الگن، آقای سعید انصاریان توانسته با همت و صبوری منحصری چنین فرآیندی را در محدوده ای خاص اجرا کند.

سعید انصاریان شاعر و مستند سازی اهل روستای الگن است که در شرایط بحرانی و نگران کننده‌ی زاگرس، تصمیم می گیرد نجات و احیاء جنگل ها را از زادگاه خودش آغاز کرده و به حیات بلوط های تنومند زاگرس جانی دوباره ببخشد.

آقای انصاریان توانست مردم را نسبت به نابودی زودهنگام جنگل ها آگاه و جامعهٔ محلی و ریش سفید ها را به خوبی با خود همراه کند. از این رو او به کمک مردم یک قرق ۱ هزار هکتاری ترتیب داد و جامعهٔ دامداران آن منطقه پذیرفتند که از چرای دام در این محدوده به نفع محیط زیست صرف نظر کنند. سپس ۵ محیط بان از خود مردم به صورت داوطلبانه مسئولیت مراقبت از منطقه حفاظت شده را پذیرفتند. با این اقدام علاوه بر گسترش و مراقبت از جنگل های بلوط و سایر گونه های جنگلی سازگار با اقلیم، مراقبت از گونه های گیاهی و جانوری و بازآوری نیز امکان پذیر می شد.

اکنون پس از گذشت کوتاهی از شروع این مسیر، ما شاهد رشد بیش از ۲ میلیون نهال جدید، گونه های علفی و گیاهی و بارور شدن بسیاری از پایه های جوان در این منطقه قرق شده هستیم. این گسترش سبزِ طبیعت با بازگشت گونه های حیوانی از جمله پلنگ، گربهٔ وحشی، سنجاب، عقاب، خرس و … به سکونتگاه امن شان، خوش حالی حاصل از موفقیت را دو چندان کرده است.

همکاری ایفا و الگن

با دیدن نتیجه موفقیت آمیز الگن، تأیید و همراهی کارشناسان محیط زیست به خصوص جناب آقای مهندس محمد درویش و شخصیت و پشتکار آقای سعید انصاریان بنیاد ایفا پس از آشنایی با این حرکت ارزشمند مصمم شد حامی این رویکرد طبیعت دوستانه باشد.
از این رو تصمیم گرفته ایم با کمک هم (مردم محلی، ایفا و همت بنیاد الگن) محدوده قرق را به 5 برابر مختصات فعلی اش یعنی معادل 5000 هکتار گسترش دهیم.

در قدم بعد ایفا قصد دارد روستا ها را هوشمندانه تر انتخاب کند؛ روستاهایی که در حاشیه جنگل های ایران قرار گرفته اند و برای حفظ محیط زیست حاضر به کمک و همکاری هستند. در واقع ایفا با آمـوزش، مشاوره و پرداخت وام و تسهیلات به مردم، معیشتی امن، پایدار و همسو با محیط زیست را به آنها معرفی خواهد کرد تا روستاییان بـا دغدغه کمتری بتوانند از محیط زیست و حیاط وحش شکننده ایران محافطت کنند.

ما متوجه شدیم یکی از مهم ترین و اصلی ترین راه های نجات طبیعت و امنیت غذایی کل مردم ایران با این قرق مردمی و همت بلند مردمان روستایی امکان پذیر است.

بنیاد ایفا قصد دارد آنقدر به آگاه سازی و اثر بخشی اش ادامه دهد تا روزی که تمام مردم بومی خطه سبز زاگرس و سایر جنگل های ایران حافظ این اقلیم و منابع ارزشمند باشند. مردمی که سردمدارانِ نجات بخش آینده ای روشن هستند.

ما تصمیم داریم با کمک تمام مردم دغدغه مندِ حاشیه جنگل ها از ایلام و لرستان و کرمانشاه تا کهگیلویه و بویراحمد و هرمزگان و … گروهی بزرگ به وسعت بیش از 14 میلیون هکتار تشکیل بدهیم و از زادگاه مان حفاظت کنیم.


الگن یعنی ایران و ایران یعنی همه ما